lausitz.la : luzica.la

mehr erfahren:wjace zhonić  dokumente:dokumenty  lieder:spěwy  links:pokazki   blog  serbska karta

 

Arnošt Muka
Pućowanje we wótcnym kraju (1880)

Z: Arnošt Muka, Pućowanje po Serbach, Nakład Domowiny Budyšin, 1957

Hewak je tudy lud chětro hruby. Jako mjenujce na železniske zastanišćo chwatachmoj, zaběžachmoj so na jedyn priwatny puć; zdobom wulki sochority muž z woknom won woči wuwalejo na naju zawrjeska: “Hir git kej wek uf de hajznbohn! Lóst ojch nur fondr hajznbohn ejnn bawn; hir gitr mr habr glaj runtr!”

Runje tak njepřistojny wopokaza so billeteur na Bukowskim zastanišću a skónčnje jedyn železniski wobkedźbowar! – Nó, Němc-susod praji: ländlich, sittlich! a prawje drje ma! – Tola tajke zetkanje za tón dźeń žane wjace njemějachmoj, ale nawopak jara lubozne a wokřewjace, kiž bě za naju wutrobje kaž wječorna rosa za pola, wot horceho słónca wupražene. Podachmoj so mjenujce wot Bukowa wječor z jeničkim móžnym ćahom zaso wróćo do Wojerec, zo bychmoj so znajmjeńša wuspać a k nowym nazhonjenjam posylnić móhłoj. Tuž zastupiwši do woza najwyšeje klasy, w kotrejž ja stajnje swoje serbske pućowanja činjach, trjechichmoj tam jedneho Kulowskeho konikupca, kiž incognito pućowaše; tola – njecham tu naše wulkowažne a swětspowalace rozmołwy wuplapotać, zo njebych sebi našeho wuja-feterka rozhněwał a z nim wšěch jeho lubych towaršow znjepřećelił: njech da su hłuboko zahrjebane do njewotkryjomneje potajnosće našich wutrobow!

Wojerecy nětko dospołnje zeznachmoj, do wšěch korčmow a korčmičkow ponuchawši; je wšak tam tajki filisterium, kaž we wšěch małkich městach: wjedrowje mudry a smjerć wćipny! Na hasach słyšachmoj skoro jeno serbski rěčeć.

Póndźelu 11. měrca wotsalichmoj so rano zahe wot Wojerec po železnicy přez Klětno do Hórki a spóznachmoj při tym w kupeju někotrych serbskich burow Klětnjanskeje wosady. W Hórce pak dyrbjachmoj, dokelž chcychmoj po Zhorjelsko-Berlinskej železnicy dale jěć, wot 8-11 hodźin čakać a njewědźachmoj, što započeć, dokelž so chětro dešćik dźěše.

Jako móžachmoj skónčnje dale jěć, zalězechmoj do woza, w kotrymž cyłu črjódu serbskich burow z ... nadeńdźechmoj. Woni běchu dla skóržby w Rózborku (Rothenburg) wulku termiju měli. Nětko běchu zaso zjednani, hač přez sudnistwo abo wjele bóle přez kupej, w kotrymž dyrbjachu chcyjo abo njechcyjo wšitcy dołhi čas hromadźe sedźeć, njecham tudy rozsudźić. Běchu jara rěčniwi, kaž je to husto pola burow, hdyž so z města wróća; a inteligencu zastupowaše mjez nimi, kaž tež často druhdźe, wjesny krawc. Tón najbóle słowo wjedźeše a so tež z namaj najprěni do rěčow da. Powědaše namaj wjele wo swojim mótku, kiž bě pječa hižo jako šulski hólc mudriši hač jich šular a farar hromadźe! Napowěda namaj cyłu stawiznu wo nim a mój jeho skónčnje napominachmoj, zo bychu tajki lumen (swěcu) tola na gymnazij dali, dokelž z jich wsy hišće žadyn wučeny muž za Serbow wušoł njeje. Ale škoda, zo naju napominanje žane płódne polo namakało njeje. Přeradźichu namaj dale tež mjez druhim, zo ma jich knjez farar uniwersalformu za słowjeso: staja mjenujce, njedźiwajo ani na tempus ani na modus, wšě predikaty do infinitiwa, na přikład naš zbóžnik horje jěć do njebjesow; ja móc serbski prědować.

Parnik zahwizda a ćah zasta w Rěčicach, hdźež chcychmoj wustupić. Wopušćichmoj njerad “tute žiwe a zajimawe ludźe” a slubichmoj, jich raz wopytać.


impressum